Bu maaşla da çare Avrupa!

Hayri Sert kardeşim, yazısında, “Çare Avrupa” demiş ve çeşitli Avrupa ülkelerindeki asgari ücret düzeyini Türkiye ile kıyaslamış. Özetle diyor ki, “AB’ye girsek en düşük maaş 8 bin lira olacak”. Öncelikle Hayri kardeşime, “Trakya Politik’e hoşgeldin” diyorum. Sonra da ekliyorum: Hoşgeldin ama hiç oturma! Gel seninle Avrupa’ya gidelim. Asgari ücretin ya da diğer ücretlerin Avrupa seviyesine gelmesine gerek yok. Euro ile maaş almamıza da gerek yok. Mevcut maaşlarımızla da Avrupa’da gül gibi geçiniriz!

Nasıl mı geçiniriz? Maaşlarımız çok yüksek olduğu için değil, Avrupa’daki fiyatlar, özellikle de temel gıda maddelerinin fiyatları Türkiye ile neredeyse aynı, hatta bazıları Türkiye’den daha ucuz olduğu için geçiniriz.

Şaşırma Hayri kardeşim. Bak sana örneklerle anlatayım. Bizim oğlan bir dönem İngiltere’de okumuştu. Biz de ona harçlık verirken bu ülkedeki fiyatları araştırmıştık. O gün bugün bende alışkanlık oldu, ara ara internetten İngiltere’deki gıda fiyatlarına bakarım. İngiltere, Avrupa’daki pahalı ülkelerden biridir. 1 sterlin, 12.80 lira bugünlerde. Buna karşılık bugün İngiltere’de ortalama bir markete gidip fileni biraz yiyecek, biraz temizlik malzemesiyle doldursan ödeyeceğin para Türkiye’dekinden çok farklı olmaz.

Tek tek karşılaştırdım

Mesela aynı marka, aynı miktarda bebek mamasının fiyatı Türkiye’de 145 lirayken İngiltere’de 12 sterlin. Yani aradaki fark 10 lira bile değil. Hadi diyeceksin ki, “O ithal ürün. Fiyatının aynı olması normal.” Peki Türkiye’de üretilen deterjanın aynı markasının, aynı gramajdakinin fiyatının aynı olmasına ne diyeceksin. “Onda da ithal girdi var. Petrol fiyatıyla ilgili” diyorsun. Ona da peki!

Ayçiçek yağının litresi Türkiye’de 16 lira ile 25 lira arasında değişirken bu ürünün İngiltere’deki fiyatını TL’ye çevirdiğimde 19-20 lira olduğunu görüyorum. Zeytin memleketi Türkiye’de bir litre zeytinyağı 50-60 liraya satılıyor. İngiltere’de de bunun için en fazla 5 lira fazla ödeyeceğim.

Sütün durumu İngiltere’de biraz farklı. UHT süt yok mesela. Günlük ya da taze süt diye adlandırılan ürün var. Genellikle iki litrelik ambalajlarda satılıyor. Onun da litresi 0.75 ile 1 sterlin arasında değişiyor. Türkiye’de de günlük sütün litresi 12 liradan başlıyor. Yani İngiltere’de süt, Türkiye’den daha ucuz!

Kuzu ciğer de daha ucuz mesela. Türkiye’de bu aralar kuzu ciğerin kilosu 90 – 100 lira arasında. Zaten çoğu yerde de bulunmuyor. İngiltere’de 48-50 lira karşılığı sterlin vererek bir kilo ciğer almak mümkün. Son örnek de ekmek olsun. İngiltere’de 800 gramlık pakette tam buğday unu ekmek fiyatı 1 sterlin, yani 12.80 lira. Burada 400 gramlık iki paket İstanbul Halk Ekmek alsam 11.5 lira ödüyorum. Diğer markaların fiyatlarını söylemiyorum bile…

Altın olsa ne fayda

Yani Hayri kardeşim, AB’ye girsek de ücretlerimizin, maaşlarımızın düzeyi Avrupa düzeyine çıksa harika olur. Ama bu haliyle de paramızın Avrupa’daki değeri, Türkiye’dekinden daha yüksek. Üstelik Avrupa’da fiyatlar Türkiye’deki gibi sık sık değişmediği için TL maaşının değeri Avrupa’da uzun süre aynı kalır. Türkiye’de öyle mi? Market sepeti her seferinde daha pahalıya doluyor.

Bak şimdi Merkez Bankası yine faiz indirdi. Döviz de aldı başını gitti. Yarın markete gittiğinde her şeyin fiyatının biraz daha arttığını göreceksin. Bizde bu enflasyon olduktan sonra değil euro ile altın sikkeyle bile maaş alsak geçinmek zor!