Dolar 32,3690
Euro 34,9519
Altın 2.325,69
BİST 9.095,18
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Tekirdağ 20°C
Açık
Tekirdağ
20°C
Açık

Merkez çekirdeğin faydasını keşfetti

9 Eylül 2021 16:17
536

Oturma odasından içeri girdiğimde eşimi televizyonun karşısına geçmiş pür dikkat akşam haberlerini izlerken buldum. “Gel Ersun gel! Merkez Bankası faiz hesabını değiştiriyormuş. Bundan sonra öyle har vurup harman savurmak yok. Üç kuruş biriktirsek bankaya yatıracağız. Tasarrufumuz değerlenecek” dedi. Geçen gün, tasarrufumuzu neye yönlendirirsek yönlendirelim enflasyon karşısında eridiğini hesaplayıp tüm birikimimizi ziyafet sofrasına yatırmıştım ya… Eşim, onun kızgınlığıyla ekonomi haberlerinin müdavimi oldu, beni yeniden tasarrufa sevk etmek için her bilgiyi havada kapıyor.

Faiz hesabında ne değişecekmiş, ben de bir öğreneyim diye, oturup izledim. Efendim, Merkez Bankası Başkanı diyor ki: “Küresel merkez bankacılığında, para politikası duruşu belirlenirken, para politikasının etkisi dışında olan kısa vadeli arızi unsurlardan arındırılmış çekirdek enflasyon göstergeleri esas alınıyor. Dolayısıyla bizim de para politikamız bu yönde. Beklenen ve çekirdek enflasyondaki gelişmeleri takip ediyoruz.” Bu sözlerin mealini okurlarıma aktarayım: “Bundan sonra faiz artırım ya da indirim kararlarımızı çekirdek enflasyona göre yapacağız.”

 Gıda pahalanmasaydı…

‘Ne değişecek’ onu söyleyeyim.

Merkez Bankası, piyasada mevduat faizine rehberlik eden politika faizini, tüketici enflasyonunu göz önüne alarak belirliyor(du). Bunun mantığı da şudur: Tasarruf sahibinin tasarrufuna enflasyon karşısında erimesini önleyecek bir faiz vererek, parasını finans sistemine dahil etmesini sağlamak. Hatta son açıklanan ağustos verisiyle tüketici enflasyonu yıllık yüzde 19.25’e çıkmış, yüzde 19 olan politika faizi, enflasyonun gerisinde kalmıştı.

Şimdi Merkez Bankası diyor ki, “Bundan sonra faizi çekirdek enflasyona göre belirleyeceğim”. Ağustos itibariyle çekirdek enflasyon yıllık yüzde 16.76. Demek ki, Merkez Bankası politika faizini yüzde 16.76’ya kadar çekmeyi planlıyor. Buna gerekçe olarak da tüketici enflasyonunun küresel bazda salgın gibi olağanüstü durumlar nedeniyle gıda fiyatlarının filan artmasından etkilendiğini, oysa bu artışlar olmasa enflasyonun daha düşük olacağını söylüyor ki, bu cümle bana, “Şu okullar olmasa maarifi ne güzel idare ederdim” diyen zat-ı muhteremi hatırlattı.

İçi boş, bomboş

Tüketici olarak benim cebimi etkileyen oranlar, zaten açıklanan tüketici enflasyonunun da üzerinde. Benim ve çoğunlukla tüm tüketicilerin ağırlıklı harcamaları gıda, ulaşım, kiraya gider. Belki belirli dönemlerde biraz giyim vs için para harcanır. Ağustos itibariyle devletin istatistik kurumunun açıkladığı gıda enflasyonu yıllık yüzde 29. Üretici fiyatlarındaki yıllık enflasyon ise yüzde 45’i aştı. Yani tüketici enflasyonu bir süre sonra en az yüzde 45’e ulaşacak. Bütün bu hesaplar ortadayken Merkez Bankası Başkanı, faizi yüzde 16.76’ya, yani çekirdek enflasyona indirmekten bahsediyor.

Peki nedir bu çekirdek enflasyon?

Tüketici enflasyonundan, işlenmemiş gıda maddeleri, enerji, alkollü içecekler ve tütün ile altın çıkarıldığında çekirdek enflasyon bulunuyor. Yani çekirdek enflasyon hesabında meyve-sebze yok, doğal gaz yok, rakı bira yok, sigara yok, altın yok! İçi boş çekirdekle tasarruflarımıza yön vermek isteyen bir Merkez Bankası var!

Kira hesabı değişsin

Merkez Bankası, mevduat faizini baskılamaya çalışırken kira, vergi ve harçların artışına ilişkin düzenlemelerde ise bir değişiklik yok. Ne alaka diyenlere kısaca anlatayım. Türkiye’de kira artışlarını düzenleyen yasa, kiraların sözleşme dönemi sonunda 12 aylık ortalamalara göre TÜFE oranında artırılmasını öngörür. Yani kira artışında çekirdek enflasyon değil, tüketici enflasyonu baz alınır. Pek çok verginin, harcın artış oranını belirleyen yeniden değerleme değer artışı ise üretici enflasyonuna göre hesaplanır. Kiraları tüketici enflasyonuna göre, vergileri, harçları üretici enflasyonuna göre artıracaksın, iş vatandaşın üç kuruşuna mevduat faizi vermeye geldiğinde çekirdek enflasyonu hatırlayacaksın! Oh ne ala!

Yüzde 65 zamlı! Yersen!

Bunları buraya böyle yazmak kolay da devletin üst düzey görevlisinin bütün halk için doğru kararı aldığını, bu kararla vatandaşın kazançlı çıkacağını düşünen eşimi nasıl ikna edeceğim? “Gel canım” dedim, “Biraz dışarı çıkalım. Şu yakındaki parkta biraz oturalım. Geçerken de köşedeki marketten çekirdek alalım. Parkta çitleriz”. Çıktık. Önce markete girdik. Bir paket çekirdek aldık. Parkta bir banka oturduk. Eşim paketi açarken, “Yahu Ersun, bu çekirdeğin fiyatı mı artmış, bana mı öyle geldi?” diye sordu. Beklediği pası alan Ersun Burgu durur mu! “Geçen yıl tam da bu zamanlar elinde tuttuğun çekirdeğin fiyatı 3.95 liraydı. Şimdi ise aynı pakete 6.50 lira ödedik. Sen şimdi burada bu çekirdeği geçen yıla göre yüzde 65 zamlı yerken bankalar senin mevduatına yüzde 16.76 faiz vermeye hazırlanıyor” dedim.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

Trakya Haber